Rano otkrivanje raka debelog creva
Rak debelog creva je danas druga po učestalosti malignih bolesti u oba pola.
Pored toga što je odmah iza raka dojke u žena i raka pluća u muškaraca, pokazuje jasnu tendenciju sve veće učestalosti u populaciji, a u razvijenim zemljama se približava malignitetima pluća, poglavito zbog uspeha propagande o štetnosti pušenja.
Rak debelog creva nastaje iz benignih (dobroćudnih) tumora koje nazivamo polipima i čije se ćelije tokom dužeg niza godina transformišu u maligne, tj. zloćudne.
Njihovo prisustvo mi ne osećamo i najčešće bivaju otkriveni u odmaklim fazama, kada počnu davati simtome, odnosno tegobe.
Najčešće su to hronični bol u trbuhu, pojava krvi u stolici, izmene dinamike crevnog pražnjenja, koja se često ogleda u smenjivanju proliva i zatvora, stalna, progresivna nadutost, slabost, malaksalost, progresivno mršavljenje, novootkrivena malokrvnost. Na osnovu tih tegoba sprovode se specifični endoskopski pregledi, tačnije kolonoskopije, putem kojih se otkrivaju, ne samo tumori, već i druga oboljenja debelog creva.
Polipe debelog creva je moguće putem kolonoskopije i ukloniti, tačnije u celini resecirati ili „odseći“ i time definitivno sprečiti njihovu transformaciju u rak. Stručno se ta metoda naziva endoskopska polipektomija ili resekcija polipa i u tom slučaju predstavlja definitivno izlečenje.
Danas su kolonospija i polipektomija svuda u svetu, pa i kod nas, usvojeni „zlatni standard“ otkrivanja i sprečavanja pojave raka debelog creva, uz napomenu da svest stanovništva o njihovom značaju i neophodnosti još uvek nije dovoljno razvijena.
Kolonoskopija se preporučuje svim osobama starijim od 50 godina u slučaju da su bez gore navedenih tegoba, jer su polipi i rak debelog creva daleko češći u ovoj starosnoj grupi. Osobe sa gore navedenim tegobama upućuju se na kolonoskopiju i pre navršene 50-te godine.
Rak debelog creva je izlečiv ako se otkrije na vreme, a njegova pojava se može sprečiti endoskopskim uklanjanjem polipa putem preventivnih kolonoskopskih pregleda.